Göz Kapağı Estetiği
Yaşlanma ile birlikte göz kapaklarında bir takım değişiklikler görülür. Bunlar göz altlarında torbalanma, üst kapaklarda cilt fazlalıkları ve sarkma, göz dış kenarında “kaz ayağı” denen kırışıklıklardır.
Göz çevresindeki bu değişiklikler için “blefaroplasti” denen göz kapağı estetik operasyonu uygulanır.
Ameliyat ve Sonrası
- Anestezi: Genellikle lokal anestezi,
- Süresi: İki kapak toplam 45 dakika
- Gözler bandajlanmaz. Sadece göz kapaklarına ince bir bant yapıştırılır.
- Ameliyat sonrası: İlk 24 saat soğuk kompres (buz torbası ile) yapılır. İlk 5 gün kapaklar şiş ve mor olur. Ertesi gün bant açılır. 1 hafta göz kapaklarına su değdirilmez.
- Dikişler: 7 gün sonra alınır.
- Kontroller: Ameliyatın ertesi günü, 7 gün sonra, 1 ay sonra
- Göz damlaları ve pomad: Göz kapaklarına antibiyotikli ve kortizonlu pomad 1 hafta, göze antibiyotikli damla 1 hafta
Göz Kapağı Düşüklüğü (Pitozis)
Üst göz kapağının düşük olmasına “pitozis” denmektedir. Kapak düşüklüğü her yaşta görülebilir.
Nedenleri
- Nörojenik nedenler: Göz kapağını yukarıda tutan sinirdeki problemler
- Myojenik nedenler: Göz kapağı kasındaki kusurlar (doğuştan kapak düşüklüğü olanlarda bu kas az gelişmiştir)
- Senil nedenler: Yaşlanma, göz ameliyatları
- Mekanik nedenler: kapakta ağırlık yapan etkenler.(örneğin kapaktaki tümörler, hematom vb)
Tedavisi
Tedavisi ameliyatladır. En sık uygulanan 2 tekniği şunlardır:
- Levator rezeksiyonu: Göz kapağı kası fonksiyonu yeterli olduğu zaman bu teknik tercih edilir.
- Frontal askı tekniği: Göz kapağı kası çok zayıf olduğunda bu teknik kullanılır. Doğuştan olan kapak düşüklüklerinde, göz kapağı sinirinin felcinde ve daha önce göz kapağı düşüklüğü ameliyatı olmuş ama kapağı düzelmemiş kimselerde uygulanır. Tekniğin dezavantajı, göz kapama sırasında ameliyatlı tarafın çok az olarak açık kalabilmesidir.
Ameliyat ve Sonrası
- Anestezi: lokal anestezi.
- Süresi: Tek kapak 20 dakika
- Bandaj: Göz bandajlanır.
- Ameliyat sonrası: Ertesi gün bandaj açılır. 1 hafta göz kapağına su değdirilmez. Göz kapağında şişlik ve morluk olur, 7 gün sürer.
- Dikişler: 7 gün sonra alınır.
- Kontroller: Ameliyatın ertesi günü, 7 gün sonra, 1 ay sonra
- Göz damlaları ve pomad: 1 hafta göz kapaklarına antibiyotikli ve kortizonlu pomad , göze antibiyotikli damla
Frontal Askı Tekniği
- Anestezi: Göz kapaklarına ve alın bölgesine lokal anestezi, çocuklarda genel anestezi
- Süre: Tek kapak 15 dakika
- Bandaj: Göz bandajlanır. Bandaj ertesi gün açılır.
- Ameliyat sonrası: Kapaklarda şişlik ve morluk, 7 gün sürer. Bir hafta göz kapağına su değdirilmez.
- Dikiş: 7 gün sonra alınır.
- Kontroller: Ameliyatın ertesi günü, 5 gün sonra, 1 ay sonra
- Göz damlaları ve pomad: 1 hafta boyunca göz kapaklarına antibiyotikli ve kortizonlu pomad, göze antibiyotikli damla
Kapakların İçe Dönmesi (Entropin)
Göz kapaklarının içe dönmesine "entropiyon" denir. Entropiyon genellikle alt göz kapağında olur. Çok nadiren üst kapakta da olabilir. Entropiyon daha çok yaşlılığa bağlı (senil) kapak gevşemesinden kaynaklanmakla birlikte, skar denilen yara izlerine bağlı ya da doğuştan da olabilir.
Entropiyonun Belirtileri
- Göz kapağının içe dönmesi
- Gözde batma, sulanma, kızarıklık
Tedavisi ameliyatladır. Ameliyat çeşitli tekniklerle yapılabilir.
Operasyonunun Doğurabileceği Sorunlar
- İçe dönme tekrar edebilir.
- Düzeltme fazla yapılırsa kapak dışa dönebilir.
- Kesi yerinde enfeksiyonu.
Ameliyat ve Sonrası
- Anestezi: Göz kapaklarına lokal anestezi.
- Süre: Ortalama toplam 20 dakika.
- Bandaj: Göz bandajlanmaz. Sadece göz kapağına ince bir bant yapıştırılır.
- Ameliyat sonrası: Ertesi gün bant açılır. 1 hafta göz kapağına su değdirilmez
- Dikişler: 7 gün sonra alınır.
- Kontroller: Ameliyatın ertesi günü, 7 gün sonra, 1 ay sonra
- Göz damlaları ve pomad: 1 hafta göz kapaklarına antibiyotikli pomad , göze antibiyotikli damla
Kapakların Dışa Dönmesi (Ektropin)
Göz kapaklarının dışa dönmesine "ektropiyon" adı verilir. Ektropiyon alt göz kapağında olur. Ektropiyon daha çok yaşa bağlı (senil) kapak gevşemesinden kaynaklanmakla birlikte, yara izlerine (skatrisyel) , yüz siniri felcine ve alt kapaktaki kitlelere (mekanik) bağlı da gelişebilir.
Ektropiyonun Belirtileri
- Göz kapağının dışa dönmesi
- Göz yaşını buruna taşıyan kanalın ucunun göze dönük olmamasından dolayı gözde batma, ağlar gibi dışarı sulanma
- Korneada kuruma
Ektropiyonun tedavisi ameliyatladır.
Ameliyatın Doğurabileceği Sorunlar
- Dışa dönme tekrar edebilir.
- Düzeltme fazla yapılırsa kapak içe dönebillir.
- Kesi yerinde enfeksiyon.
Ameliyat ve Sonrası
- Anestezi: lokal anestezi.
- Süre: ortalama 20 dakika
- Bandaj: Göz bandajlanmaz. Göz kapağına ince bir bant yapıştırılır.
- Ameliyat sonrası: Ertesi gün bant açılır. 1 hafta göz kapağına su değdirilmez.
- Dikişler: 7 gün sonra alınır.
- Kontroller: Ameliyatın ertesi günü, 7gün sonra, 1 ay sonra
- Göz damlaları ve pomad: 1 hafta göz kapaklarına antibiyotikli pomad, göze antibiyotikli damla
Şalazyon
Göz kapaklarındaki yağ bezlerinin uçları kirpik diplerindeki gözeneklerdir. Bu gözeneklerin yağlanma, makyaj, enfeksiyon gibi sebeplerle tıkanması sonucu gerideki yağ bezinde şişlik ve iltahap oluşur. Bunun zamanla kiste dönüşmesine şalazyon denir.
Şalazyonun Tedavisi
İlk aşamada enfeksiyonu önlemek için antibiyotikli damlalar kullanılır. Sıcak pansuman uygulanır. Sıcak pansumanın iltahap dokusunun organize olmasını ve kirpiklerin dibindeki gözeneklerin genişlemesini ve dışarı boşalmasını sağlayabilir. Ama zamanında ve yeterli tedavi edilemese zamanla iltahap dokusunun çevresini vücut kist ile sarar. Bunun cerrahi olarak boşaltılması ve kistin çıkarılması gerekebilir.
Şalazyon Eksizyonunun Karnesi
- Anestezi: lokal anestezi
- Süre: 5 dakika
- Bandaj: Göz bandajlanır. Bandaj ertesi gün açılır
- Ameliyat sonrası: Göz kapağında hafif şişik, morluk olur. 5 gün sürer
- İşe dönüş: Ertesi gün işe gidilebilir
- Kontroller: Ameliyatın ertesi günü, 1 ay sonra
- Göz damlaları ve pomad: 1 hafta antibiyotikli damla-pomad
Göz Kapağında Yağ Plağı (Ksantelezma)
Ksantelezma, genellikle bayanlarda görülen yağ-kolesterol plağıdır. Alt ve üst göz kapaklarının iç kısımlarında görülür. Genç yaşta görülen ksantelezmada, kolesterol yüksekliğinden şüphe edilmelidir.
Tedavisi ameliyatladır. Bu tip kapak cerrahilerinde cilt ince ve çok kanlandığı için ameliyat sonrası iz kalmaz.
Ameliyat ve Sonrası
- Anestezi: leke bölgesine lokal anestezi.
- Süre : 5 dakika
- Bandaj: Göz bandajlanmaz. Göz kapağına ince bir bant yapıştırılır.
- Ameliyat sonrası: Ertesi gün bant açılır. Kapakta hafif morarma, 5 gün sürebilir. 1 hafta göz kapaklarına su değdirilmez.
- Dikişler: 7 gün sonra alınır.
- İşe dönüş: Ertesi gün
- Kontroller: Ameliyatın ertesi günü, 7gün sonra, 1 ay sonra
- Göz damlaları ve pomad: 1 hafta göz kapaklarına antibiyotikli pomad
- Göz Kapağı Kitleleri
Kapaklarında gelişen kitleler iyi huylu veya kötü huylu olabilir.
Bunlar:
- İyi Huylu Kitleler
- Viral siğiller
- Dermoid kist
- Seboreik keratoz
- Aktinik keratoz
- Kutanöz horn
- Piyojenik granulom
- Ben (nevüs)
- Keratoakantom
- Kapiller hemanjiyom
- Porto şarabı lekesi
Kötü Huylu Kitleler
- Bazal hücreli karsinom
- Skuamoz hücreli karsinom
- Sebase bezi karsinomu
- Melanom
- Merkel hücreli karsinom
Bu tür kitlelerin tedavisi çoğu kez ameliyatladır. Alınan kitlenin patoloji incelemesine gönderilmesi gereklidir.
Kirpiklerin İçe Dönmesi (Trikiyazis)
Kirpiklerin içe dönmesine “trikiyazis” denir. Uzun süren enfeksiyonlar ve kapak hastalıklarında görülebilir. İçe dönük kirpikler estetik olmayan görüntünün yanısıra, gözde batma, rahatsızlık hissi yaparlar. Bu kirpikler korneaya sürtünerek, korneaya zarar verirler. Korneada kalıcı izlere yol açarak, görmeyi azaltabilirler.
Tedavisi
- İçe dönük kirpikler cımbızla kopartılır: Kalıcı bir çözüm değildir. 3 ay sonra kirpikler yine çıkar.
- İçe dönük kirpik kökleri koterle yakılır. Kalıcı bir tedavidir, birden fazla seans gerekebilir.
- İçe dönük kirpik kökleri “kriyo” denen cihazla dondurulur. Kalıcı bir tedavidir, birden fazla seans gerekebilir.
Göz Yaşı Kanal Tıkanıklığı
Gözü nemlendiren gözyaşı sıvısı gözün iç kısmındaki küçük kanalcıklardan buruna doğru ilerler. Bu kanalın, çoğunlukla göz yaşı kesesinin alt kısmında tıkanması sonucu hastalık karşımıza çıkmaktadır.Göz yaşı kanalı tıkanıklığı en sık ilk bir yaştaki bebeklerde, orta yaş ve sonrası kadınlarda, burun yapısı eğri olan bireylerde ve uzun süren burun enfeksiyonu ve alerjiler sonucu görülür. Göz yaşı buruna geçemediğinden, göz kapağından yanağa doğru akar. Göz yaşı kanalı tıkanıklığı, gözde sık sık enfeksiyona da neden olur.
Göz Yaşı Kanalı Tıkanıklığının ve Enfeksiyonun Belirtileri
- Aşırı sulanma,
- Gözde sık sık çapaklanma
- Burun köküne basmakla, göze iltihap gelmesi
- Burun kökününde şişlik.
Bebeklerde Göz Yaşı Kanal Tıkanıklığının Tedavisi
- İlk 1 yıl masaj uygulaması yapılır. Masaj burun kökünden, aşağı doğru sıvazlama şeklinde uygulanır. Günde 3-4 kez, 5 dakika bu masaj hareketini yapmak gerekir. Masajla kendiliğinden kanalın açılma ihtimali %95 civarındadır.
- Gözde çapaklanma oldukça antibiyotikli göz damlaları kullanılır.
- 1. yılın sonunda, yaşarma geçmezse kanal kendiliğinden açılmadı demektir. O zaman “probing“ denilen sondalama işlemi yapılır. İlk sondalamadan sonra yaşarma şikayeti geçmezse, 2 ay sonra 2. bir sondalama daha yapılır.
- 2. sondalama ile de yaşarma geçmezse, bu kez 3 yaşın dolması beklenir ve “dakriyosistorinostomi” denen ameliyat yapılır.
Erişkinlerde Göz Yaşı Kanal Tıkanıklığının Tedavisi
1- Multı Dİode Lazer
Multi Diode Lazer” ile gözyaşı kanalı ameliyatları kısa sürede kansız, izsiz olmaktadır.
MultiDiode Lazer DSR Ameliyatlarının Diğer Göz Yaşı Kanal Ameliyatlarına Avantajları Nelerdir?
- Multidiode operasyonun en önemli avantajı diğer yöntemlere göre ameliyatın 8 – 10 dk. gibi çok kısa sürede gerçekleşebilmesidir.
- Multidiode lazer de kanama yok denecek kadar azdır.
- Ameliyatta doku zedelenmesi multidiode lazerin özeliğinden dolayı yok denecek kadar az olmaktadır.
- İyileşme süresi çabuktur. Hasta ameliyattan hemen sonra hastaneden çıkabilir. Multidiode lazer operasyonun ertesi günü sosyal yaşantısına dönebilir.
- Ciltten kesi yapılmaması ve gözyaşı kesesi etrafındaki kasların zarar görmemesi diğer avantajlarını oluşturur.
- Daha önce gözyaşı kanalında ameliyat olmuş hastalara ikinci ameliyatın “MultiDiode Lazer” ile yapılması diğer yöntemlere göre daha başarılı olmasını sağlamaktadır.
- Multidiode lazer tedacvisinde tüm işlem endoskopi ile burun içinden izlenebilir. Gerektiğinde burun içinden de müdahale edilebilir.
Operasyonun Başarısı Nelere Bağlıdır? Ameliyat Tekrarlanabilir mi?
Bu operasyonu sadece göz doktorları gerçekleştirmektedir. MultiDiode Lazer DSR ameliyatları Oküloplastik cerrahi alanında uzmanlaşmış hekimler tarafından yapılmaktadır.
Başarı oranı operasyonu yapan cerraha ve cerrahın tecrübesine göre değişir. Cerrahi öncesi hastanın çok iyi muayenesi şarttır.
Ameliyatın başarı oranı ilk kez kanal tıkanıklığı operasyonu yapılan vakalarda yüzde 90’ın üzerinde, daha önce başka yöntemlerle yapılanlara uygulandığında ise yüzde 87.5’tir. Bu yöntemle ameliyat gerekli duyulur ise tekrarlanabilir. Tekrar yapıldığında bu oran yüzde 100 olabilmektedir.
2- Dakriyosistorinostomi (Açık Cerrahi)
Lokal veya genel anestezi altında burun köküne yaklaşık 1 cm’ik bir kesi yapılır.
- Burun kemiğinde küçük bir kemik pencere açılır,
- Göz yaşı kesesinden burun boşluğuna direk geçiş oluşturulur.
- Bazı durumlarda silikon bir tüp punktumlardan geçirilebilir.
- Cillteki kesi dikişlerle kapatılarak işlem sonlandırılır.
Dakriyosistorinostomi Ameliyatının Doğurabileceği Sorunlar (Komplikasyonlar)
- Yara yerinin mikrop kapması
- Kanalın tekrar tıkanması(%20)
Dakriyosistorinostominin Karnesi
- Anestezi: lokal veya genel anestezi,
- Süre: 45 dakika
- Bandaj: Göz bandajlanır. Bandaj ertesi gün açılır.
- Ameliyat sonrası: Göz çevresinde şişlik, 7 gun sürer.
- Dikişler: 7 gün sonra alınır.
- Kontroller: Ameliyatın ertesi günü, 7 gün sonra, 1 ay sonra, 3 ay sonra
- Göz damlaları ve pomad: Dikişlerin üstüne antibiyotikli pomad 1 hafta, göze antibiyotikli damla.
Göz Protezi
Göz protezleri, gözün kazalar veya hastalıklar sonucu, cerrahi olarak alınması halinde kullanılır. Bu protezler görmeyi sağlamaz ama estetik olarak iyi bir görüntü sağlar.
Görmeyen gözler, estetik olarak hoş olmayan bir görüntü yarattıklarında veya ağrılı olduklarında alınırlar. Gözün alınması operasyonu çeşitli tekniklerle yapılır:
- Göz küresinin bütününün alınması (enükleasyon): Göz tümörlerinde kullanılır.
- Göz küresinin içinin boşaltılması (eviserasyon): Göz tümör dışındaki nedenlerle alınacaksa bu teknik kullanılır.
Protezler iç ve dış göz protezleri olarak ikiye ayrılırlar. İç göz protezi özel malzemelerden yapılmakta olup, boşaltılmış olan gözdeki hacim kaybını karşılamaktadır.
Yara dokuları iyileştikten sonra kişinin kapak boşluğunun ölçüsü alınarak dış göz protezi hazırlanmaktadır.
Göz Protezlerinin Doğurabileceği Problemler
- Gözde kaşıntı ve sümüksü kıvamda salgı
- Protezi taşıyan yatağın kayması
- Göz kapaklarında şekil bozuklukları
Protez Kullanıcılarına Öneriler
- Gece protezinizi çıkarmayın, protezinizle uyuyun. Bu sayede protezin yerleştiği yatak daralmaz ve ayrıca daha az göz akıntısı olur.
- Sabahları kirpik diplerinizi bebe şampuanı ile köpürterek yıkayın, bol ılık suyla durulayın.
- Protezinizin üstüne gün içinde suni gözyaşı damlatın.
- Gözlük takın. Bu sayede hem sağlam gözünüz korunur, hem de protezli gözünüz daha az dikkat çeker.
- Gözde kaşıntı, akıntı olduğunda göz doktorunuza başvurun. Önerdiği antiallerjik damlaları kullanın.